Allah detay yaratmayı sever

Allah seslerde de çok fazla detay yaratır. Dünyada yaşayan milyonlarca insanın sesi farklı yaratılmıştır. Bir insanın kendine ait çıkardığı seslerde bile farklı farklıdır. Örneğin; Kişinin kendi sesi ayrı, telefonda çıkardığı ses ayrıdır. İnsanların konuştuğu dillerin de bu kadar farklı olması ayrı bir detaydır. Bütün ülkelerin kullandığı diller farklı, harfleri farklı, kurulan sözcükler, ardından cümleler, o cümlelerin okunuşları, telaffuz edilişi farklıdır.

Allah kokularda da ayrı ayrı detaylar yaratır. Örneğin bütün çiçeklerin kokusu birbirinden farklıdır. Tüm meyve ve sebzelerin kokusu çeşit çeşittir. Sebzelerin pişirildiklerindeki kokusu ilk hallerinden farklıdır. Çiğ etin, pişmiş etin ve yanmış etin kokusu birbirinden farklıdır.

İnsan bedeninin yavaş yavaş yaşlanması da Allah’ın detay sanatına güzel bir örnektir; insanın vücudunda zamanla çizgiler oluşur, önce küçük bir çizgi ile başlar, saçlarında da önce bir beyaz saç teli çıkar, elleri ve boynu zamanla kırışır. Daha sonra bu yaşlanma daha da belirginleşmeye başlar. Allah o insanı yavaş yavaş, detay detay yaşlandırır, bu geçiş aniden olmaz, Allah’ın insan üzerindeki bu detaylı işlemesi ile ince ince gerçekleşir.

Allah dilese, her şeyi bu kadar detaylı yaratmak yerine çok sade yaratılabilirdi. Örneğin; tek bir insan tipi, tek bir konuşma şekli, tek bir vücut şekli, tek bir saç şekli yaratabilir, bütün insanlar tıpkı bir robot gibi aynı özelliklere sahip olabilirdi. Allah tek bir hayvan çeşidi, tek bir bitki çeşidi, tek bir meyve, tek bir sebze çeşidi yaratabilirdi, insanda nasıl bir nimetten mahrum kaldığını farkına varmazdı. Ama Allah yarattığı herşeyde çok detay ve çeşitlilik var etmiş, müthiş bir zenginlik oluşturmuştur. Bu şekilde insanlar, her gördüğü çeşitlilik ve güzellikten farklı şekilde haz almaktadırlar.

Rabbimiz Kuran’da yaratmadaki detaylı ilmini şöyle bildirilmiştir:
“Gece ile gündüzün art arda gelişinde (veya aykırılığında), Allah’ın gökten rızık indirip ölümünden sonra yeryüzünü diriltmesinde ve rüzgarları (belli bir düzen içinde) yönetmesinde aklını kullanan bir kavim için ayetler vardır.” (Casiye Suresi, 5)